Thursday, 12 September 2019

Προστατεύουμε το Pancratium Maritimum !

Στα μέσα του Καλοκαιριού μέχρι και την αρχή του Φθινοπώρου ανθίζει το πανέμορφο Παγκράτιο ή αλλιώς Κρίνο της Παραλίας (Pancratium Maritimum). 


Το Παγκράτιο είναι ένα κοινό φυτό της Ελληνικής φύσης και παλαιότερα το συναντούσες σχεδόν σε κάθε αμμουδιά της νησιωτικής και της ηπειρωτικής Ελλάδος. Με τον καιρό οι ανθρώπινες παρεμβάσεις είχαν ως αποτέλεσμα να εξαφανιστεί από πολλές παραλίες. Αλλά και εκεί όπου υπάρχει ακόμη, συνεχίζει να κινδυνεύει και χρόνο με τον χρόνο "στριμώχνεται" σε όλο και στενότερους χώρους. 
Παλαιότερα, πολλοί έβγαζαν τους βολβούς του Παγκράτιου, για να τους φυτέψουν σε γλάστρες ή στον κήπο τους, αλλά στην συνέχεια τους ξεχνούσαν, με αποτέλεσμα να καταστρέφονται, ή ξεραίνονταν, διότι είναι φυτά της παραλίας και όχι του βουνού και της ηπειρωτικής χώρας.
Επίσης, ένα μεγάλο λάθος στο παρελθόν ήταν ο καθαρισμός των αμμουδιών με μπουλντόζες! 


Οι μπουλντόζες, όπως φαίνεται στις φωτογραφίες (2011 Απρίλιος / Εύβοια) ισοπέδωναν την βλάστηση των ευαίσθητων οικοσυστημάτων των αμμουδιών και των αμμοθινών.


Οι μπουλντόζες έκοβαν, ξερίζωναν και κατέστρεφαν τα Παγκράτια και τα άλλα είδη φυτών της αμμουδιάς.


Όταν βρισκόμασταν μπροστά σε τέτοιες εικόνες, μιλούσαμε με τον οδηγό της μπουλντόζας, και εξηγούσαμε, ότι είναι λάθος να καθαρίζονται οι παραλίες με βαριά μηχανήματα. Επίσης, όσα ξεριζωμένα Παγκράτια βρίσκαμε, τα μαζεύαμε και τα φυτεύσαμε προσωρινά σε μία γωνία στο κτήμα, μέχρι να βρούμε μία προστατευόμενη παραλιακή περιοχή και να τα μεταφυτεύσουμε εκεί.


Τα Παγκράτια που φυτέψαμε προσωρινά στο κτήμα με σκοπό να τα σώσουμε, ανθίζουν και είναι πανέμορφα, αλλά στόχος μας είναι να τα επιστρέψουμε στην αμμουδιά, διότι εκεί ανήκουν! Πρέπει να ζουν στον χώρο για τον οποίον τα προώρισε η φύση και παράλληλα να δίνουν χαρά σε όσους περνούν από την παραλία και τα βλέπουν.


Μεγάλη ζημιά προκαλούν, όσοι οδηγούν τα αυτοκίνητά τους επάνω στις αμμουδιές και στις αμμοθίνες, όπως φαίνεται στην ακόλουθη φωτογραφία (2017 / Δυτική Πελοπόννησος).


Οι ρόδες των αυτοκινήτων καταστρέφουν τα Παγκράτια και τα άλλα φυτά των παραλιών. Όμως κυρίως κινδυνεύουν τα μικρά φυτά!
Στην ακόλουθη φωτογραφία φαίνεται ροδιά αυτοκινήτου δίπλα σε σπόρους Παγκράτιων, που μόλις έχουν βλαστήσει. Όσα μικρά Παγκράτια πάτησαν οι ρόδες του αυτοκινήτου, τα κατέστρεψαν.


Δεν υπάρχει κανένας λόγος να οδηγεί κάποιος το αυτοκίνητό του επάνω στις αμμουδιές, όπως φαίνεται και στην ακόλουθη φωτογραφία (2015 Οκτώβριος / Χαλκιδική)! Υπάρχουν αρκετοί αυτοκινητόδρομοι παντού, για να οδηγήσεις το αυτοκίνητό σου! Για ποιόν λόγο οδηγείς επάνω στην αμμουδιά; 


Οι ρόδες του αυτοκινήτου που άφησε τα καταστροφικά του ίχνη στην προηγούμενη φωτογραφία, πέταξαν έξω από την άμμο τα μικρά Παγκράτια της ακόλουθης φωτογραφίας, που μόλις έχουν αρχίσει να σχηματίζουν βολβούς.


Ευτυχώς, πάντα υπάρχουν και οι άνθρωποι που προστατεύουν την φύση από εκείνους που αδιάφορα την καταστρέφουν. Στην ακόλουθη φωτογραφία (2015 / Χαλκιδική), κάποιοι συνάνθρωποί μας,  έχουν τοποθετήσει πέτρες γύρω από τα Παγκράτια, έτσι ώστε να τα προσέχουν οι επισκέπτες της παραλίας.


Ο καλύτερος τρόπος να προστατευθεί το ευαίσθητο οικοσύστημα των παραλιών είναι να δημιουργούνται ξύλινοι διάδρομοι, όπως φαίνεται στην ακόλουθη φωτογραφία (2016 /  Κως). 
Η μέθοδος αυτή εφαρμόζεται εδώ και αρκετά χρόνια στο εξωτερικό, αλλά και σε διάφορα μέρη της Ελλάδος, σε παραλίες όπου ωοτοκεί η θαλάσσια χελώνα Caretta-Caretta και γενικά σε παραλίες με ευαίσθητα οικοσυστήματα που προστατεύονται.


Στην ακόλουθη φωτογραφία (2016 / Ρόδος) απεικονίζεται ένα Παγκράτιο σε παραλία της Ρόδου τον Χειμώνα. Είναι φανερό, ότι για πολλά χρόνια κανείς δεν έχει πειράξει το φυτό αυτό. Έτσι, χρόνο με τον χρόνο ο βολβός του πολλαπλασιάζεται ανενόχλητα.


Και στην ακόλουθη φωτογραφία (2011 / Εύβοια) απεικονίζεται ένα μεγάλο Παγκράτιο το Καλοκαίρι, όταν τα φύλλα του ξεραίνονται και εμφανίζονται τα πανέμορφα και ευωδιαστά άνθη του! 
 Έτσι, γεμάτη άνθη από Παγκράτια θα είναι και πάλι σχεδόν κάθε Ελληνική παραλία το Καλοκαίρι, όταν ο άνθρωπος σταματήσει να τα καταστρέφει!


Η προστασία των αμμοθινών και γενικά των αμμουδιών μας αφορά όλους! Μπορούμε να κατεβαίνουμε στην θάλασσα από συγκεκριμένους διαδρόμους και να ξαπλώνουμε χαμηλά στην αμμουδιά, κοντά στο κύμα. Το επάνω μέρος όμως της αμμουδιάς, όπου φυτρώνουν φυτά, γεννούν θαλάσσιες χελώνες κ.λ.π. πρέπει να το αφήνουμε ανενόχλητο. Ούτως ή άλλως, εμείς ερχόμαστε στην αμμουδιά μόνον για να κάνουμε το μπάνιο μας και να φύγουμε. Τα πλάσματα όμως της αμμουδιάς μένουν εδώ! Αυτό είναι το σπίτι τους. Δεν μπορούν να φύγουν και η επιβίωσή τους εξαρτάται από εμάς!
Στην ακόλουθη φωτογραφία (2014 Μάϊος / Δροσιά Χαλκίδος) απεικονίζεται ένα προστατευόμενο κομμάτι της παραλίας στην Δροσιά Χαλκίδος. Στον χώρο αυτόν, εάν και είναι μικρός, προστατεύεται ένα κομμάτι αμμοθινών, όπου έχει βρει καταφύγιο μία μεγάλη ποικιλία φυτών της αμμουδιάς. Πρόκειται για ένα πολύ καλό παράδειγμα προς μίμηση!